Telefon, choć niezbędny w codziennym życiu, bywa często wykorzystywany przez przestępców do wyłudzania pieniędzy. Wystarczy kilka chwil nieostrożności, aby stracić znaczną sumę oszczędności. W 2025 roku oszuści działają coraz sprytniej – podszywają się pod znajomych, banki, a nawet funkcjonariuszy policji. Dlatego ważne jest, aby znać numery, których lepiej nie odbierać oraz umieć rozpoznać metody stosowane przez cyberprzestępców.
Fala oszustw telefonicznych w Polsce
Zgodnie z najnowszymi danymi Komendy Głównej Policji, w pierwszym półroczu 2025 roku w Polsce zgłoszono ponad 52 tysiące przypadków oszustw internetowych. Liczba oszustw telefonicznych stanowi ponad 60% wszystkich przypadków phishingu, a oszuści coraz częściej wykorzystują zaawansowane technologie, w tym sztuczną inteligencję i deepfake’i – sztucznie wygenerowane głosy lub nagrania wideo, które brzmią jak prawdziwa rozmowa z kimś bliskim.
Jak działają oszuści telefoniczni?
Codziennie media donoszą o kolejnych przypadkach osób, które padły ofiarą telefonicznych oszustw i straciły swoje fundusze. Techniki cyberprzestępców są coraz bardziej zaawansowane. Najczęściej kontaktują się przez telefon, komunikatory czy media społecznościowe, stosując spreparowane historyjki zwane legendą, w której sami grają kluczową rolę.
Oszuści posługują się wieloma wariantami ataku. W scenariuszu „na policjanta” lub „na prokuratora” rozmówca twierdzi, że bierzesz udział w tajnej akcji, a Twoje konto bankowe jest zagrożone, nalegając, abyś przelał pieniądze na rzekomo bezpieczne konto techniczne. W wariancie „na wnuczka” lub „na dziecko” rozmówca podaje się za krewnego w potrzebie, wymuszając szybki przelew pod pretekstem problemów zdrowotnych lub prawnych.
Coraz częściej oszuści podszywają się pod pracowników banków, operatorów komórkowych, dostawców internetu czy kurierów, domagając się dopłaty za usługę albo danych potrzebnych do weryfikacji.

„Dzwonimy z infolinii banku – informują oszuści, twierdząc, że na koncie jest podejrzana aktywność. To tzw. oszustwo na pracownika banku, podczas którego przestępcy proszą, byś przelał pieniądze na bezpieczne konto.”
Niebezpieczna technika spoofingu – podszywanie się pod zaufany numer
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że oszuści wykorzystują metodę zwaną spoofingiem, czyli podszywaniem się pod prawdziwy numer telefonu instytucji. Polega ona na tym, że przestępca może wyświetlić na ekranie Twojego telefonu numer infolinii banku, numer alarmowy, a nawet numer telefonu samego kierownika placówki. Na ekranie ofiary wyświetla się znajomy numer, ale po drugiej stronie nie ma pracownika banku, tylko oszust.
Takie działania mają szybko budować fałszywe zaufanie i uniemożliwić natychmiastowe rozłączenie się przez ofiarę. Dlatego sam numer wyświetlany na ekranie nie jest gwarancją, że rozmawiasz z bankiem czy urzędem – zawsze warto oddzwonić na oficjalną infolinię.
Numery, od których lepiej nie odbierać
Świadomi użytkownicy telefonów powinni znać numery, od których nigdy nie powinni odbierać połączeń, ani też na nie nie oddzwaniać w przypadku nieodebranych połączeń. Numery, którymi posługują się oszuści, są zarejestrowane zazwyczaj poza Europą, dzięki czemu ich właściciel jest dużo trudniejszy do namierzenia.
Do szczególnie niebezpiecznych kierunków międzynarodowych należą między innymi numery z Mołdawii, Kosowa, Tunezji, Somalii, Mali, Afganistanu, Filipin i Azerbejdżanu.
Nowe metody w 2025 roku
Oszuści rezygnują z tradycyjnych połączeń i wiadomości SMS, ponieważ te są coraz skuteczniej blokowane przez operatorów. Zamiast tego kontaktują się przez komunikatory internetowe, takie jak Messenger czy WhatsApp, co pozwala im omijać systemy filtrujące i wzbudza większe zaufanie u ofiar, które mylnie uważają, że komunikatory są w pełni bezpieczne.
Inna groźna metoda to oszustwa z wykorzystaniem telefonów z technologią NFC. Cyberprzestępcy podszywają się pod obsługę polskich banków i w przebiegły sposób przejmują dostęp do konta. Zaczyna się od klasycznego phishingu – wiadomości e-mail lub SMS o rzekomym problemie technicznym, w której znajduje się link do instalacji fałszywej aplikacji bankowej. Dosłownie chwilę później oszust dzwoni, podając się za pracownika banku, aby potwierdzić tożsamość i uwiarygodnić instalację aplikacji.
Co zrobić, jeśli padniesz ofiarą oszustwa?
Jeśli usłyszysz, że dzwoni do Ciebie „bank” lub jakakolwiek inna instytucja, najlepszym wyjściem jest natychmiast rozłączyć się i samodzielnie zadzwonić na oficjalną infolinię placówki, by zweryfikować połączenie. Pamiętaj, że żadna instytucja – czy to bank, policja, czy ZUS – nie poprosi Cię o przesłanie hasła, loginu, danych karty płatniczej czy instalację podejrzanej aplikacji.
Jeśli jednak padniesz ofiarą oszustwa, natychmiast skontaktuj się z bankiem, aby zablokować transakcję lub dostęp do konta. Następnie zgłoś sprawę na Policję i zabezpiecz dowody – wiadomości, zrzuty ekranu, nagrania rozmów. Warto również zanotować szczegóły – numer, z którego dzwoniono, godzinę rozmowy i jej treść.
Profilaktyka to klucz do bezpieczeństwa – zainstaluj aplikację blokującą spam, taką jak Truecaller czy Hiya, i włącz blokadę połączeń z nieznanych numerów. Telefoniczni oszuści nieustannie szukają okazji, by wykorzystać moment nieuwagi lub strach. Warto wzmacniać swoją świadomość i uważnie analizować każde nieznane połączenie, by za kilka sekund nie tracić pieniędzy przeznaczonych na życie czy ważne cele.